28.4.10

Υποβαθμίστε τους οίκους

ΤΗΕ ΝΕW ΥΟRΚ ΤΙΜΕS , Του Ρaul Κrugman

Τις προηγούμενες ημέρες σκανδαλώδη μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) από εταιρείες της Γουόλ Στριτ βρέθηκαν στα πρωτοσέλιδα. Αυτά είναι τα καλά νέα. Τα άσχημα είναι ότι τα περισσότερα πρωτοσέλιδα ήταν για τα λάθος e-mail. Οταν οι εργαζόμενοι της Goldman Sachs καυχώνταν για τα χρήματα που έβγαλαν σορτάροντας την αγορά ακινήτων προκλήθηκαν αντιδράσεις, αλλά δεν φαίνεται να έχουν κάνει κάτι παράνομο.

Τα e-mail στα οποία πρέπει να επικεντρωθούμε είναι εκείνα που αποστέλλονταν από εργαζόμενους σε οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, οι οποίοι έδιναν υψηλές αξιολογήσεις ΑΑΑ σε επενδυτικά προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας και αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, από τα οποία σχεδόν όλα έχουν μετατραπεί σήμερα σε τοξικά. Δεν πρόκειται για υπερβολή: από τα επενδυτικά προϊόντα που εκδόθηκαν το 2006 και βασίζονταν σε τιτλοποιήσεις επισφαλών αμερικανικών στεγαστικών δανείων, το 93%ναι, το 93%!- σήμερα έχει υποβαθμιστεί στη χαμηλότερη βαθμίδα (junk).

Τα e-mail αυτά αποκαλύπτουν ένα βαθιά διεφθαρμένο σύστημα. Οι εταιρείες πιστοληπτικής αξιολόγησης ξεκίνησαν σαν εταιρείες που έκαναν έρευνα στις αγορές, πουλώντας εκτιμήσεις για εταιρικά χρέη σε όσους ενδιαφέρονταν να αγοράσουν τα χρέη αυτά. Στο τέλος όμως, μετατράπηκαν σε κάτι διαφορετικό: μετατράπηκαν σε εταιρείες που πληρώνονταν από εταιρείες που πωλούσαν χρέος για να δώσουν σε αυτό το χρέος σφραγίδα αποδοχής. Οι εκδότες χρέους, οι εταιρείες της Γουόλ Στριτ, είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν τον οίκο εκείνο που θα έδινε την πιο καλή αξιολόγηση στο προϊόν τους και απειλούσαν να μην πληρώσουν τον οίκο που ήταν αυστηρός στις αξιολογήσεις. Είναι προφανές από την πρακτική αυτή το πώς θα μπορούσε να αλλοιωθεί η διαδικασία (της αξιολόγησης).

Κι αυτό ακριβώς έγινε. Η υποεπιτροπή της Γερουσίας έχει επικεντρώσει τις έρευνές της στους δύο μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης, τη Μoody΄s και τη Standard & Ρoor΄s και εκείνα που βρήκε επιβεβαιώνουν τις χειρότερες υποψίες. Σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, υπάλληλος της S&Ρ εξηγεί ότι μια συνάντηση ήταν αναγκαία για να βρεθεί τρόπος να εκτιμηθούν επενδυτικά προϊόντα με εγγύηση στεγαστικά δάνεια έτσι ώστε «να μη χάσουμε ντιλ». Σε άλλο μήνυμα ο ίδιος παραπονιέται ότι είναι αναγκασμένος να καταστρώσει τις αξιολογήσεις για προϊόντα subprime «έτσι ώστε να διατηρηθεί το μερίδιο της αγοράς» (του οίκου). Είναι ξεκάθαρο ότι οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης άλλαξαν τις εκτιμήσεις τους για να ικανοποιήσουν τους πελάτες τους.

Ετσι, οι αξιολογήσεις αυτές συνετέλεσαν ώστε το χρηματοπιστωτικό σύστημα να αναλάβει πολύ μεγαλύτερους κινδύνους από όσους μπορούσε να διαχειριστεί με ασφάλεια.

Τι μπορεί να γίνει όμως ώστε να μην επιτρέψουμε να ξανασυμβεί αυτό; Η μόνη λύση που μπορεί να έχουμε είναι να γίνει ευκολότερο το να διώκονται δικαστικά οι οίκοι εάν εν γνώσει τους παραβαίνουν τα καθήκοντά τους. Αυτό όμως σίγουρα δεν είναι αρκετό, αν αναλογιστούμε το πόσα χρήματα διακυβεύονται- και το γεγονός ότι η Γουόλ Στριτ μπορεί να προσλάβει μερικούς πολύ πολύ καλούς δικηγόρους.

Οι Μatthew Richardson και Lawrence White από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης προτείνουν να δημιουργηθεί ένα σύστημα όπου οι εταιρείες που εκδίδουν επενδυτικά προϊόντα (ομόλογα κ.λπ.) θα εξακολουθήσουν να πληρώνουν τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης για να αξιολογούν τα προϊόντα αυτά, αλλά το ποιος οίκος θα αναλαμβάνει να το κάνει αυτό θα καθορίζεται από την αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Δεν είναι ό,τι καλύτερο, αλλά το να μην κάνουμε τίποτε δεν αποτελεί επιλογή. Είναι παρήγορο να πιστεύουμε ότι η οικονομική κρίση δημιουργήθηκε μόνο από αθώα λάθη. Δημιουργήθηκε σε μεγάλο βαθμό λόγω της ύπαρξης ενός διεφθαρμένου συστήματος. Και οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης αποτελούσαν μεγάλο μέρος του διεφθαρμένου αυτού συστήματος.

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4572048

No comments: