τσάμπα χρήμα

Η εγχώρια τρόικα διαφωνεί, νέα δόση δε πρόκειται να πάρουμε ενώ τα λεφτά τελειώνουν, συζητούν να γίνουμε κανονική αποικία είτε να φτιάξουμε IOUs (δείτε ξανά το σενάριο Σημίτη πριν 10 μήνες) καθώς μόνο όσοι έρχονται τουρίστες πιστεύουν σήμερα ότι τα λεφτά στην Ελλάδα πιάνουν τόπο. Αυτά τα προβλήματα, πχ Καταλωνοί ίσως δε πληρωθούν σήμερα, καθώς και πολλά των too-big-to-save Ισπανίας και Ιταλίας, μπορεί να τα εξουδετερώσει μόνο η ΕΚΤ, με τη παραλλαγή Νο.1 ή τη παραλλαγή Νο.2, θα υπάρχουν κι άλλες.

Σίγουρα όμως η ΕΚΤ δε μπορεί να στείλει την ευρωπαϊκή οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά, να βοηθήσει πχ την εγχώρια ζήτηση, όταν μάλιστα τα "γεράκια" θεωρούν ότι κινήσεις διευκόλυνσης των κερδοσκοπικά υψηλά δανειζόμενων κρατών "δεν είναι δουλειά της".

Ο Βιλιάρδος θεωρεί ότι αυτή η άρνηση θα οδηγήσει στη Γερμανία αλλά σήμερα δε φαίνεται: αρνητικά επιτόκια επάνω από τα Πυρηναία και τις Άλπεις αν και η Γαλλία ακόμα δεν έχει αποφασίσει, με σενάρια βόρειου και νότιου ευρώ να ζυμώνονται όσο διάστημα η Ελλάς βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο μέχρι και σήμερα. Αλλά οι ηγέτες μας δεν βλέπουν Ευρώπη, όσο βλέπουν. Η περίοδος, με τις ομοιότητες της περιόδου πριν τον Α'ΠΠ, δεν έχει ακόμα πάρει τη τελική της μορφή.

Το θέμα είναι πολιτικό, εάν ήταν οικονομικό θα είχε λυθεί: θα μετράγαμε πτωχεύσεις. Και η μεγαλύτερη κρίση από το Β'ΠΠ θα τις μεγιστοποιούσε.

Πως να λυθούν τα πράγματα όταν το kicking-the-can-down-the-road θέτει έναν επίδοξο επενδυτή, έναν που βλέπει αξία στην Ελλάδα, να επιλέγει μονόπατα την αγορά ομολόγων έναντι οποιασδήποτε άμεσης επένδυσης;
Εάν πιστεύει ότι η Ελλάς θα πάει καλύτερα το προσεχές διάστημα, θα αγοράσει (πχ σήμερα) τα τρελά υποτιμημένα ελληνικά ομόλογα αντί να επενδύσει (πχ στο τουριστικό κλάδο) ακόμα και εάν του προσφερθεί εξευτελιστικό τίμημα αγοράς γής, φοροαπαλλαγές ή οτιδήποτε άλλο... Τα ομόλογα θα αποφέρουν πολλαπλάσια απόδοση σε μικρότερο χρονικό διάστημα εάν η θέση της Ελλάδας βελτιωθεί το επόμενο διάστημα σε σχέση με την άμεση επένδυση...

Συνεπώς, η ιδιωτική πρωτοβουλία θα επενδύσει με πολύ κρύα καρδία (ή με απόλυτα εξευτελιστικό τίμημα) στην πραγματική οικονομία εάν δεν εκλείψουν όλα εκείνα που δημιουργούν αβεβαιότητα. Κάποιος άλλος μηχανισμός θα πρέπει να εφευρεθεί ώστε να εξαλειφθεί η αβεβαιότητα, να μειωθούν οι τιμές των ομολόγων ώστε και οι όροι άμεσων επενδύσεων να τείνουν προς το σημείο που να θεωρούνται "αμοιβαία επωφελείς".

Εάν υπάρχει ακόμα θέληση σε μια ενωμένη Ευρώπη, τέτοιοι μηχανισμοί πρέπει να έχουν πανευρωπαϊκό χαρακτήρα και πιθανότατα να εκτελούνται απευθείας υπό ευρωπαϊκή ομπρέλα (όχι ότι δεν θα συσσωρευθούν δισ. στις ελβετικές τράπεζες αλά Ερντογάν, αλλά λογικά θα είναι λιγότερα) αξιοποιώντας τη περίσσια εμπειρία από τα ΜΟΠ μέχρι σήμερα. Στόχος: η μείωση της ανεργίας - τίποτε άλλο.

Καθώς, η ιδιωτικη πρωτοβουλία είναι απασχολημένη με τα νούμερα που αναβοσβήνουν στα ταμπλώ (τρέϊντερς με τις φορμίτσες), μόνο το κράτος μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες προκειμένου να ομαλοποιηθεί η στρέβλωση, χρησιμοποιώντας το "τσάμπα χρήμα" που μόνο για αυτό και μερικούς εκλεκτούς πελάτες υπάρχει άφθονο ακόμα και σήμερα. Σε κάθε περίπτωση, η Ιαπωνία είναι οδηγός.