30.9.12

Ισπανία: ο «αδύναμος κρίκος» της Ευρωζώνης

ΖΕΖΑ ΖΗΚΟΥ
Η Ισπανία δεν μπορεί να απαλλαγεί από το σύνδρομο της επερχόμενης συντέλειας. Αλλωστε, δεν την αφήνουν και οι αγορές, παρά τα μέτρα μαμούθ που ανακοίνωσε προχθές ο Μαριάνο Ραχόι. Η συντηρητική κυβέρνηση ενέκρινε τον προϋπολογισμό της χώρας, που προβλέπει περικοπές ύψους 40 δισ. ευρώ για το 2013, αποβλέποντας στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και στην τελική αποφυγή της προσφυγής της χώρας στον μηχανισμό του Μνημονίου. Ομως, η δυσπιστία των αγορών απέναντι στην Ισπανία παραμένει και δεν φαίνεται να υποχωρεί και η αμφιθυμία τους, καθώς η Μαδρίτη απλώς θεωρούν πως κερδίζει χρόνο. Ενδεικτική είναι η εκτίναξη των επιτοκίων δανεισμού της άνω του 6%, που θεωρείται αβάστακτο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Υπάρχουν αρκετά σημάδια, που υποδηλώνουν ευκρινώς τις δημοσιονομικές δυσκολίες μιας χώρας, από την απόδοση που ζητούν οι επενδυτές για να επενδύσουν στα ομόλογά της έως τον αριθμό των συμβολαίων για την κάλυψή τους έναντι του κινδύνου εθνικής χρεοκοπίας. Ο απλούστερος τρόπος, παρά ταύτα, για να εξακριβώσει κανείς τη δημοσιονομική κατάσταση μιας χώρας είναι το τεστ Χίλεϊ. Στις 28 Σεπτεμβρίου του 1976, ο Ντένις Χίλεϊ, τότε υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας, επρόκειτο να ταξιδέψει στο Χονγκ Κονγκ για να συναντηθεί με τους ομολόγους του. Με τη στερλίνα, τις αγορές και την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης να βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, ακύρωσε το ταξίδι του λίγα, μόλις, μέτρα μακριά από το αεροδρόμιο Χίθροου.
Επέστρεψε στο υπουργείο και επικοινώνησε με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτό το κεφάλαιο είναι ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά εκείνης της εποχής. Μια ολόκληρη κυβέρνηση ήταν πλέον έρμαιο των εξελίξεων και ο Χίλεϊ εξαναγκάστηκε να λάβει στυγερά μέτρα λιτότητας. Η ισπανική κυβέρνηση περνάει πλέον αντίστοιχη δοκιμασία. Από τη μια έχει να αντιμετωπίσει το τραπεζικό χάος και από την άλλη τα χρέη των περιφερειών.
Με το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ισπανία και Ιταλία κέρδισαν λίγο χρόνο προκειμένου να σταθεροποιήσουν τα δημόσια οικονομικά τους. Ομως, οι αγορές δεν έχουν πειστεί. Σε αυτή την περίπτωση θα είναι σχεδόν αδύνατο να καταστρωθεί ένα νέο σχέδιο για τη διάσωση των δύο μεγάλων προβληματικών παιδιών της Ευρωζώνης και μαζί τους για το ίδιο το κοινό νόμισμα. Το νέο είδος παρέμβασης της ΕΚΤ έχει τρεις σημαντικούς περιορισμούς. Πρώτον, η ΕΚΤ θα αγοράσει τα ομόλογα μιας χώρας μόνον εφόσον η κυβέρνησή της συμφωνήσει σε πρόγραμμα λιτότητας με την Ευρωζώνη και εφαρμόσει «αυστηρά και αποτελεσματικά» τους όρους που αυτό θα περιλαμβάνει. Δεύτερον, η ΕΚΤ θα αγοράσει κυρίως ομόλογα μικρής διάρκειας, ενός έως τριών ετών. Τρίτον, ο Ντράγκι δεν έχει προσδιορίσει τι ζητάει σε αντάλλαγμα προκειμένου να μειώσει το κόστος δανεισμού της Ρώμης και της Μαδρίτης.
Αν και η ΕΚΤ δεν φαίνεται διατεθειμένη να ζητήσει νέες οικονομικές μεταρρυθμίσεις από Ισπανία και Ιταλία, πιθανότατα θα απαιτήσει από τις κυβερνήσεις τους να αποδεχτούν πιο σαφή χρονοδιαγράμματα για τις αλλαγές που ήδη υποτίθεται ότι εφαρμόζουν. Επίσης, επιδιώκεται η εμπλοκή του ΔΝΤ, οπότε δεν είναι να απορεί κανείς που οι πρωθυπουργοί της Ισπανίας, Μαριάνο Ραχόι, και της Ιταλίας, Μάριο Μόντι, δεν βιάζονται να ζητήσουν αγορές ομολόγων.
Αλλά, τώρα υπάρχει πληθώρα οικονομολόγων εντός Ισπανίας, που υποστηρίζουν ότι το πραγματικό πρόβλημα της χώρας είναι το ευρώ και ότι θα ανακάμψει οικονομικά μόνο αν φέρει πίσω την πεσέτα. Η Ισπανία, λοιπόν, είναι η χώρα που θα μπορούσε να καταλήξει πρώτη απ’ όλες εκτός Ευρωζώνης.

________________________________________

η ΖΖ δένει πολύ ωραία το διάγραμμα που σχολίασα



No comments: